Άκανθα πτέρνας: Τι είναι και πως η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει
Η δημιουργία μιας οστικής προεξοχής (οστεόφυτο) σαν αγκάθι στην κάτω επιφάνεια της πτέρνας ονομάζεται άκανθα πτέρνας. Εκεί προσφύεται ο ισχυρός σύνδεσμος της πελματιαίας απονεύρωσης όπου είναι υπεύθυνος για την ομαλή στήριξη της ποδικής καμάρας αλλά και την απορρόφηση κραδασμών κατά την κίνηση.
Το κυριότερο αίτιο, βάσει ερευνών, που προκαλεί άκανθα πτέρνας είναι η πελματιαία απονευρωσίτιδα δηλαδή η φλεγμονή (συνήθως χρόνια) της πελματιαίας απονεύρωσης.
Γράφει ο Κίμωνας Φρουδάκης, Φυσικοθεραπευτής, Ηράκλειο Κρήτης
Συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα για την άκανθα πτέρνας είναι ο έντονος πόνος και η γενικευμένη ευαισθησία στην κάτω επιφάνεια της πτέρνας κατά την ορθοστάτιση, την βάδιση, το τρέξιμο και γενικότερα στην συμπίεση της τραυματισμένης περιοχής.
Ο πόνος συνήθως είναι εντονότερος τις πρωινές ώρες λόγω δυσκαμψίας στην πελματιαία απονεύρωση και υποχωρεί κατά την διάρκεια της μέρας. Κατά την ψηλάφηση παρατηρείται ένα εξόγκωμα που όταν ασκηθεί πίεση είναι επώδυνο. Η απεικονιστική διάγνωση γίνεται συνήθως με λήψη ακτινογραφίας.
Ποιες είναι οι αιτίες για την άκανθα πτέρνας
- Η ύπαρξη πλατυποδίας (χαμηλή ποδική καμάρα) ή κοιλοποδίας (υψηλή ποδική καμάρα) με αποτέλεσμα την ανομοιόμορφη κατανομή βάρους στα κάτω άκρα.
- Η παρατεταμένη ορθοστασία ειδικά με χρήση μη ανατομικών υποδημάτων.
- Οι σφιχτοί μύες της γάμπας (γαστροκνήμιος, υποκνημίδιος).
- Η έντονη αθλητική δραστηριότητα ειδικότερα σε αθλητές μεγάλων αποστάσεων, γι’ αυτό και η άκανθα πτέρνας αναφέρεται συχνά και ως «πτέρνα του δρομέα».
- Σακχαρώδης διαβήτης λόγω μη επαρκούς αιμάτωσης της περιοχής.
- Παχυσαρκία (λόγω έντονων συμπιεστικών φορτίων).
Φυσικοθεραπεία για την άκανθα πτέρνας
Η αποκατάσταση για την άκαθα πτέρνας είναι σχεδόν πάντα συντηρητική. Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή είναι να αξιολογήσει τον ασθενή βρίσκοντας το αίτιο που προκάλεσε τον πόνο στην πάσχουσα περιοχή και κατόπιν να τον καθοδηγήσει για την ομαλή του αποκατάσταση. Οπότε συστήνεται:
Για βελτίωση της ποδικής καμάρας
- Χρήση ειδικών ορθωτικών πάτων με ψηφιακό πελματογράφημα. Μια πιο πρόχειρη αλλά λιγότερο αξιόπιστη λύση είναι η χρήση ενός ορθωτικού τακουνιού ή πάτου σιλικόνης κάτω από την πτέρνα.
- Χρήση ανατομικών αθλητικών υποδημάτων για απορρόφηση κραδασμών.
- Πρόγραμμα διατάσεων, κυρίως στην πελματιαία απονεύρωση αλλά και στους μύες της γάμπας και ασκήσεις ενδυνάμωσης για βελτίωση της ποδικής καμάρας.
Για μείωση πόνου, φλεγμονής και αύξηση της αιματικής ροής
- Ξεκούραση από έντονη αθλητική δραστηριότητα.
- Χρήση πάγου
- Θεραπευτική μάλαξη από τον φυσικοθεραπευτή είτε ρολάρισμα με χρήση foam roller ή μπαλάκι κινησιοθεραπείας/μασάζ.
- Φυσικά μέσα
Οι περισσότερες μελέτες αναφέρονται στην χρήση θεραπευτικού υπερήχου και κυρίως κρουστικού υπερήχου, με υψηλή αποτελεσματικότητα. Επίσης αναφέρεται και η θεραπεία με Laser και ηλεκτροθεραπεία.
Είναι σημαντικό να προσαρμόζεται εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης στην άκανθα πτέρνας, προοδευτικά αυξανόμενο, για την ομαλή επανένταξη στις καθημερινές ή αθλητικές δραστηριότητες. Αν μετά την πάροδο 6 εβδομάδων με συντηρητική θεραπεία δεν υπάρχει ορατή βελτίωση στον πόνο τότε ο ασθενής θα πρέπει να απευθυνθεί σε ορθοπεδικό.
Συχνά συστήνονται τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα ενώ σε ασθενείς με ανυπόφορο πόνο, πιο δραστική λύση είναι η τοπική έγχυση με ενέσεις κορτιζόνης στην τραυματισμένη περιοχή. Σπάνια οι ασθενείς θα καταφύγουν σε χειρουργική επέμβαση καθώς σχεδόν πάντα τα συμπτώματα υποχωρούν με την συντηρητική θεραπεία.
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
