Τενοντοελυτρίτιδα de Quervain: Τι είναι, αιτίες, θεραπεία, ασκήσεις

Μάθε τι είναι το σύνδρομο de Quervain ή αλλιώς τενοντοελυτρίτιδα de Quervain, ποια είναι τα συμπτώματα στον αντίχειρα και τον καρπό, πως γίνεται η διάγνωση και με ποια θεραπεία και ποιες ασκήσεις θα το αντιμετωπίσεις.

Γράφει ο Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Τι είναι το Σύνδρομο de Quervain

Η τενοντοελυτρίτιδα de Quervain αναφέρεται σε τενοντίτιδα παγίδευσης ή τενοντίτιδα του μακρού απαγωγού του αντίχειρα (abductor pollicis longus) και του βραχύ εκτείνοντα του αντίχειρα (extensor pollicis brevis) στην στυλοειδή απόφυση της κερκίδας.

Ο πόνος του συνδρόμου αυτού συνήθως εμφανίζεται στην ραχιαία πλευρά τους στην βάση του αντίχειρα και μπορεί να είναι τόσο επιφανειακός ή βαθύς ανάλογα με το στάδιο (οξύ/υποξύ ή χρόνιο).

Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες, ενώ το ηλικιακό εύρος που επικρατεί είναι 30 έως 50 ετών.

Ποιες αιτίες προκαλούν τη τενοντοελυτρίτιδα de Quervain και πως γίνεται η διάγνωση

Η τενοντοελυτρίτιδα de Quervain συχνά αποδίδεται σε υπερβολική χρήση ή επαναλαμβανόμενες κινήσεις του καρπού και του αντίχειρα. Παρατηρείται αυξημένη τριβή του τένοντα λόγω πάχυνσης και διόγκωσης.

Σημαντικοί παράγοντες κινδύνου είναι η υπέρχρηση, η δουλειά γραφείου (γραφιστική ή σε υπολογιστή) και χειρωνακτικά επαγγέλματα ενώ συχνά παρατηρείται να εμφανίζεται σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες αθλητές γκολφ και τένις.

Τέλος, το σύνδρομο de Quervain, μπορεί να εμφανιστεί κατά την εγκυμοσύνη ή μετά την γέννα λόγω της φροντίδας του μωρού (σηκώματα, κρατήματα).

Η διάγνωση βασίζεται στην συνεκτίμηση των απεικονιστικών ευρημάτων (μαγνητική τομογραφία, διαγνωστικός υπέρηχος) με την λήψη ιστορικού και την φυσική εξέταση.

Η μαγνητική τομογραφία αποκαλύπτει πάχυνση των τενόντων του πρώτου ραχιαίου διαμερίσματος του καρπού (μακρού απαγωγού αντίχειρα και βραχύ εκτείνοντα αντίχειρα). Υπάρχει αυξημένο υγρό μέσα στο έλυτρο του τένοντα.

Κατά την φυσική εξέταση παρατηρούνται τα εξής συμπτώματα

• Πόνος που ακτινοβολεί προς τον αγκώνα
• Πόνος τοπικός και συνήθως βαθύς
• Έντονη δυσφορία κατά την ψηλάφηση
• Επιδείνωση συμπτωμάτων σε δοκιμασίες απαγωγής και έκτασης αντίχειρα ή ωλένια απόκλισης (άνοιγμα)

Ειδική δοκιμασία (τεστ) για την επιβεβαίωση της παθολογίας:

Δοκιμασία Finkelstein: ο φυσικοθεραπευτής ζητά από τον ασθενή να σφίξει την γροθιά του και στη συνέχεια να πλησιάσει το μικρό δάκτυλο στον καρπό.

Τέλος, σημαντική πλευρά της εξέτασης του συνδρόμου de Quervain είναι η διαφοροδιάγνωση, δηλαδή ο αποκλεισμός άλλων παθήσεων που μπορεί να φέρουν «κοντινά» ευρήματα και συμπτώματα, όπως η οστεοαρθρίτιδα στον αντίχειρα (απεικονιστικά ευρήματα, θετική δοκιμασία grind, ηλικία ασθενή >50) και το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (απεικονιστικά ευρήματα, ατροφία θέναρ, θετική δοκιμασία phalen ή tinel sign).

Για τον λόγο αυτό η συνεργασία ιατρού και φυσικοθεραπευτή κατα την θεραπεία της τενοντοελυτρίτιδας de Quervain είναι πολύ σημαντική.

Θεραπεία, αντιμετώπιση και θεραπευτικές ασκήσεις

Εάν ο ορθοπεδικός χειρουργός προτείνει την συντηρητική προσέγγιση, τότε την «σκυτάλη της αποκατάστασης» παίρνει ο φυσικοθεραπευτής. Προτείνεται το πρωτόκολλο PEACE and LOVE (βλ. εικόνα παρακάτω).

Ο φυσικοθεραπευτής αφού κατηγοριοποιήσει την παθολογία (ευαισθησία, σοβαρότητα, στάδιο) ξεκινά την αποκατάσταση.

Η αντιμετώπιση της τενοντοελυτρίτιδας De Quervain συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό θεραπειών όπου το σημαντικότερο συστατικό θεωρείται το manual therapy (με στόχο την κινητοποίηση των αρθρώσεων) και την θεραπευτική άσκηση (ισομετρικές, αργού τύπου έκκεντρες, ισοτονικές ασκήσεις).

Τα μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά, όπως η ιβουπροφαίνη, μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και στη μείωση της φλεγμονής. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθεί (από τον ιατρό) μια ένεση κορτικοστεροειδούς για τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.

Τέλος, σε ειδικές περιπτώσεις μπορούν να βοηθήσουν τα μέσα φυσικοθεραπείας (ηλεκτροθεραπεία, θεραπευτικός υπέρηχος, θεραπεία κρουστικών κυμάτων και μαγνητοθεραπεία) όπου ο πόνος δεν υποχωρεί με τις προαναφερόμενες στρατηγικές (ξεκούραση, αποφόρτιση και την φαρμακευτική αγωγή).

Προτεινόμενες ασκήσεις για την τενοντοελυτρίτιδα de Quervain

Άσκηση 1: Finger spring

Με την χρήση λάστιχου, ζητάμε από τον ασθενή να κάνει απαγωγή δακτύλων και αργή επιστροφή στην ουδέτερη θέση.

Η αντίσταση προσαρμόζεται στα όρια του πόνου και η δοσολογία (σετ / επαναλήψεις) συστήνεται να τηρεί την αρχή «2 επαναλήψεις πριν την υποκειμενική κούραση / 2 reps in reserve”.

Άσκηση 2: Wrist flexion

Κάμψη καρπού από σταθερή ανώδυνη θέση. Συστήνεται η κίνηση στα όρια του ανώδυνου εύρους κίνησης και ισομετρικό κράτημα στο τέλος της. 5 x 6-12επαναλήψεις.

Άσκηση 3: Κινητικότητα αντίχειρα προς κάθε δάκτυλο (έκταση προς κάμψη – προσαγωγή)

Άσκηση 4: Ωλένια απόκλιση (κάμψη) με αντίσταση

Με τη βοήθεια ενός λάστιχου από ουδέτερη θέση ή την ακραία της τελικής (κερκιδική απόκλιση) ζητάμε τον ασθενή να φέρει το μικρό δάκτυλο προς τον καρπό διατείνοντας έτσι τους προσβεβλημένους τένοντες.

Συστήνεται να δοθεί έμφαση σε αυτή την άσκηση για το σύνδρομο de Quervain και αφού βρεθεί το επώδυνο εύρος να δουλευτεί αργά και ξεχωριστά ισομετρικά. Η ισοτονική μορφή 4 x 8-10 ενώ για την ισομετρική μορφή 6 x 15-20δευτερόλεπτα.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Μάθε τι είναι στη φυσικοθεραπεία οι τεχνικές Manual Therapy

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook, στο Υoutube, στο TikTok και στο Instagram

Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Ακολούθησε τον Γιώργο στο Facebook και στο Instagram

Βιβλιογραφία

• Goel, R., & Abzug, J. M. (2015). de Quervain’s tenosynovitis: a review of the rehabilitative options. Hand (New York, N.Y.), 10(1), 1–5.
• Keidan T, Saleh S, Svorai Band S, Gannot G, Oron A. [DE QUERVAIN’S TENOSYNOVITIS – CLINICAL PRESENTATION AND TREATMENT].
• Hartveld, L., Smittenberg, M. N., & Keuter, X. H. A. (2021). Het syndroom van De Quervain [De Quervain’s tenosynovitis: Clinical aspects and diagnostic techniques].
• Translation in Greek of infographic P.E.A.C.H. and L.O.V.E protocol: Physiotherapist Athanasios Siouras