Είσαι διαβητικός; Γυμνάσου!!
Ο σακχαρώδης διαβήτης οδηγεί σε μακροαγγειακές και μικροαγγειακές επιπλοκές, με αποτέλεσμα απειλητικές για τη ζωή συνθήκες. Η άσκηση θεωρείται σημαντικό θεραπευτικό σχήμα για τον σακχαρώδη διαβήτη. Η άσκηση σε διαβητικούς ασθενείς προάγει τα καρδιαγγειακά οφέλη με τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου και της θνησιμότητας, βοηθά στη διαχείριση του βάρους και βελτιώνει τον γλυκαιμικό έλεγχο.
Ως σακχαρώδης διαβήτης ορίζεται η κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται αύξηση της συγκέντρωσης γλυκόζης στο πλάσμα που συνοδεύεται από διαταραχές στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών καθώς και από ποικιλία μακροπρόθεσμων μικροαγγειακών και μακροαγγειακών επιπλοκών
Κατηγορίες
- Τύπος 1
Καταστροφή των β-κυττάρων που συνεπάγεται πλήρη έλλειψη ινσουλίνης -Ανοσολογικής αιτιολογίας / Ιδιοπαθής. Νεαρά άτομα.
- Τύπος 2
Περιλαμβάνει όλα το φάσμα από την κατ’ εξοχήν αντίσταση στην ινσουλίνη με σχετική ένδεια ινσουλίνης μέχρι την κατ’ εξοχήν διαταραχή της έκκρισης της ινσουλίνης με μικρότερου βαθμού ινσουλινοαντίσταση. Παρουσιάζεται μετά την ηλικία των 40 ετών.
- Τύπος 3
- Διαβήτης της κύησης
- Άλλοι ειδικοί τύποι σακχαρώδη διαβήτη
Παράγοντες κινδύνου για διαβήτη τύπου 1:
Χαρακτηρίζεται από αυτοάνοση συνήθως καταστροφή των β-κυττάρων πριν εκδηλωθεί η νόσος ή ιογενής καταστροφή των β κυττάρων.
Παράγοντες κινδύνου για διαβήτη τύπου 2 :
- Παχυσαρκία
- Κεντρικού τύπου κατανομή του λίπους
- Κληρονομική προδιάθεση
- Καθιστική ζωή
- Ιστορικό διαβήτη εγκυμοσύνης
Οι συστάσεις σχετικά με το τρόπο άσκησης από την American Heart Association, την Αμερικανική Ένωση Διαβήτη και το Αμερικανικό Κολλέγιο Αθλητικής Ιατρικής, περιλαμβάνουν :
Οι ασθενείς τύπου 1 και τύπου 2 με διαβήτη ενθαρρύνονται να κάνουν 30 έως 60 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια άσκηση. Οι ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη πρέπει επίσης να ενθαρρύνονται να εκτελούν προπόνηση αντιστάσεων τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή πολλαπλασιαστική αμφιβληστροειδοπάθεια έχουν αντενδείξεις για προπόνηση αντίστασης.
Βραχυπρόθεσμες επιδράσεις της άσκησης-Παθοφυσιολογία
Διαβήτης τύπου 2: Η άσκηση οδηγεί σε αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Οι ασθενείς που λαμβάνουν από το στόμα υπογλυκαιμικό έχουν μειωμένη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα μετά την άσκηση. Μελέτες έχουν δείξει ότι σε ασθενείς που έκαναν νηστεία, δεν παρατηρήθηκε μεταβολή στις συγκεντρώσεις γλυκόζης στο αίμα, ενώ οι συγκεντρώσεις στο αίμα μειώθηκαν σε ασθενείς που έκαναν άσκηση μεταγευματικά.
Διαβήτης τύπου1
Ασθενείς με καλά ελεγχόμενο διαβήτη σε θεραπευτική αγωγή με ινσουλίνη: Σημαντικότερος συντονισμός της ινσουλίνης στον ορό παρατηρείται κατά τη διάρκεια της άσκησης λόγω αυξημένης θερμοκρασίας και ροής αίματος που οδηγεί σε αυξημένη απορρόφηση από υποδόριες αποθήκες. Η εξωγενής ινσουλίνη δεν μπορεί να διακοπεί. Ως εκ τούτου, αυτοί οι ασθενείς έχουν μια πτώση στα επίπεδα γλυκόζης αίματος πολύ μεγαλύτερες από ό,τι στα φυσιολογικά άτομα.
Μακροπρόθεσμες επιδράσεις της άσκησης
Ένα πρόγραμμα άσκησης οδηγεί σε αυξημένη δραστηριότητα των μιτοχονδριακών ενζύμων, αύξηση μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου, αύξηση αριθμου και λειτουργίας των υποδοχέων ινσουλίνης και των μεταφορέων γλυκόζης, ανάπτυξη νέων τριχοειδών στο μυ. Η προσθήκη προπόνησης αντίστασης μαζί με την στην αερόβια άσκηση παρέχει επιπλέον πλεονέκτημα της αυξημένης ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Η σωματική άσκηση συνιστάται σε ΣΔ1 λόγω των ευεργετικών της επιδράσεων στο καρδιαγγειακό σύστημα (όπως στο γενικό πληθυσμό και ΣΔ2): της βελτίωσης στην Αρτηριακή Πίεση, στο λιπιδαιμικό προφίλ, στην καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση, στη μυϊκή ενδυνάμωση και στη ρύθμιση του βάρους. Η τακτική άσκηση βελτιώνει την HbA1c%. Η σωματική άσκηση συνιστάται σε ΣΔ2 λόγω :
Ρύθμισης του σακχάρου
Μείωση του ΚΡΔ κινδύνου
Έλεγχος του ΒΣ
Βελτίωση ποιότητας ζωής
Γενικές αρχές για διαβητικούς ασθενείς για σχήματα άσκησης:
Διατηρήστε ένα υψηλό επίπεδο πρόσληψης υγρών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση. Μέτρηση επιπέδων του σακχάρου στο αίμα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση
Εάν η γλυκόζη του αίματος είναι μικρότερη από 100 mg / dL, συνιστάται να καταναλώνετε τρόφιμα, όπως δισκία γλυκόζης, χυμό. Περίπου 15 έως 30 γραμμάρια απορροφούμενου υδατάνθρακα συνιστάται να λαμβάνεται 15 έως 30 λεπτά πριν την άσκηση. Επιπλέον κατάποση τροφίμων μπορεί να δικαιολογείται κατά τη διάρκεια της άσκησης με βάση τη δοκιμασία γλυκόζης στο αίμα κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αμέσως μετά από τους βραχείς απορροφούμενους υδατάνθρακες, όπως τα αποξηραμένα φρούτα, οι κόκκοι granola ή το μείγμα μονοπατιών συνιστώνται, καθώς οι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο αργής υπογλυκαιμίας
Η έντονη άσκηση πρέπει να αποφεύγεται παρουσία σημαντικής υπεργλυκαιμίας μεγαλύτερης από 250mg/dl.
Η υπογλυκαιμία δεν είναι συνηθισμένη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που δεν λαμβάνουν θεραπεία με ινσουλίνη ή από του στόματος υπογλυκαιμικά. Η λήψη επιπλέον υδατανθράκων δεν απαιτείται.
Χρησιμοποιήστε την ινσουλίνη περίπου 60 έως 90 λεπτά πριν ασκηθείτε για να αποτρέψετε την αυξημένη απορρόφηση ινσουλίνης σε μια θέση διαφορετική από τους μύες που σκοπεύετε να κάνετε χρήση κατά την προπόνηση. Για παράδειγμα, εγχέετε σε μύες των χεριών όταν γυμνάζεστε σε ημέρα που έχετε πόδια και στην κοιλιά όταν η προπόνηση έχει πολυαρθρικές ασκήσεις.
Συστάσεις κατά την Άσκηση και ΣΔτ1
Εάν η άσκηση είναι παρατεταμένη συνιστάται λήψη υδατανθράκων και κατά τη διάρκεια της άσκησης
- Να μην ενίεται η ινσουλίνη στις περιοχές που υπόκεινται οι μύες που θα ασκηθούν
- Να αποφεύγεται η άσκηση την ώρα που αναμένεται η αιχμή της δράσης του χρησιμοποιούμενου σκευάσματος ινσουλίνης
- Υπάρχει πάντα ενδεχόμενο υπογλυκαιμίας, επομένως πρέπει να είναι διαθέσιμη γλυκόζη και ένας συνοδός να γνωρίζει το πρόβλημα και
Κατανάλωση γεύματος υδατανθράκων ( > 15 g), 1-3 ώρες πριν από την άσκηση επιθυμητός στόχος γλυκόζης έναρξης για αερόβια άσκηση διάρκειας < 1 ώρας, 126180 mg/dl & για αναερόβια άσκηση & ΗΙΙΤ 90-162 mg/dl): Αν Σ < 90 mg/dl λήψη τουλάχιστον 10-30 g γλυκόζης αποφυγή/ καθυστέρηση άσκησης μέχρι η γλυκόζη αίματος να γίνει > 90 mg/dl, τακτική παρακολούθηση του σακχάρου. τον τρόπο αντιμετώπισης της υπογλυκαιμίας
Για παρατεταμένες δραστηριότητες μέτριας έντασης, κατανάλωση extra υδατανθράκων ανάλογα με τις ανάγκες & τη γλυκόζη αίματος (0.5-1.0 g/kg/h άσκησης ) Μέτρηση Σ ανά 30 min,
Συνέχιση λήψης υγρών (250 ml ανά 20-30 min) Μέτρηση Σακχάρου και κατά τη νύχτα σε περίπτωση κάθε δραστηριότητας που ξεφεύγει από τη συνηθισμένη
Συστάσεις δραστηριότητας για διαβητικούς ασθενείς με επιπλοκές
Μέτριας έντασης άσκηση (60-80% του μέγιστου καρδιακού ρυθμού) συνιστάται σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο χωρίς ισχαιμία ή αρρυθμίες
Περιφερική νευροπάθεια: κατάλληλα υποδήματα και δραστηριότητες χωρίς βάρη
Νεφροπάθεια: αποφυγή δραστηριοτήτων που μπορεί να τη συστολική ΑΠ σε 180-200 mmHg, δηλ Valsalva manoeuvre, αυξημένης έντασης αερόβιες ασκήσεις ή ενδυνάμωσης. Ασθενείς με τελικά στάδια νόσου χαμηλής έντασης δραστηριότητες (~ 50% VO2max) (δοκιμασία κόπωσης). Η παρουσία μικροαλβουμινουρίας δεν αποτελεί αντένδειξη για άσκηση. ▪
Αμφιβληστροειδοπάθεια:
χαμηλής έντασης αερόβια δραστηριότητα. Σε παραγωγική ή σοβαρή μη παραγωγική ΔΑ, αποφυγή έντονης αερόβιας άσκησης ή άσκησης αντιστάσεων με βάρη ή σκύψιμο, ή με το κεφάλι κάτω, λόγω κινδύνου αιμορραγίας υαλοειδούς και αποκόλλησης αμφ/δούς.
Η εφαρμογή προγραμμάτων άσκησης σε συνδυασμό με ορθές διατροφικές συνήθειες και τη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή οδηγούν σε βελτιστοποίηση της ευγλυκαιμικής εικόνας .Η αυξημένη φυσική δραστηριότητα μειώνει παράλληλα όλες τις παραμέτρους του αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως η υπέρταση παχυσαρκία και η δυσλιπιδαιμία.
Απόφοιτη ΑΠΘ.
Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής &Αθλητισμού
Master στην Ιατρική Σχολή
Τμήμα Μοριακής και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας/Θεραπευτική Άσκησ
The3FTrainingPoint
References:
Borhade MB, Hughes J. Diabetes Mellitus, Exercise. 2018 Sep 19. StatPearls
[Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2018 Jan-. Available
from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526095/
PubMed PMID: 30252351.
Riddel MC et al. Exercise management in type 1 diabetes: a consensus statement. Lancet Diabetes Endocrinol 2017
Chu L, Hamilton J, Ridell MC. Clinical Management of the Physically Active Patient with type 1 Diabetes. The Physician and Sports Medicine, 2011; 64-77
Riddell MC, Perkins BA. Type 1 and Vigorous exercise: applications of exercise Physiology to Patient Management. Canadian Journal of diabetes, 2006; 30(1): 63-71. 1 Diabetes. The Physician and Sports Medicine, 2011; 64-77
Colberg SR et al. Exercise and type 2 Diabetes. The American College of Sports Medicine and the American Diabetes Association: Joint position statement executive summary. Diabetes Care, 2010; 33(12): 2692-2696
Norgren L, et al. Inter-Society Consensus for the Management of Peripheral Arterial Disease (TASC II). Journal of Vascular Surgery, 2007; 45 Suppl. S: S5
