Τι είναι το λεμφοίδημα και πως μπορεί η διατροφή να βοηθήσει

Λεμφοίδημα καλείται κάθε οίδημα (πρήξιμο) στα άνω ή κάτω άκρα του σώματος από συσσώρευση του λεμφικού υγρού. Ωφείλεται συνήθως σε μη λειτουργικά ή δυσμορφικά λεμφαγγεία ή και την απουσία/δυσλειτουργία των λεμφαδένων.

Γράφει η Πέγκυ Βρυνιώτη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Μοσχάτο

Αποτέλεσμα αυτού είναι η κατακράτηση λεμφικού υγρού ανάμεσα στο μεσοκυττάριο χώρο προκαλώντας το οίδημα. Φαίνεται πως οι γυναίκες προσβάλλονται τρεις φορές συχνότερα απ’ ό,τι οι άντρες, ενώ το οίδημα αφορά σε ένα ή περισσότερα μέλη του σώματος, από πολύ ήπιο έως υπερβολικά μεγάλο βαθμό, ώστε το μέλος να μην είναι πλέον λειτουργικό.

Διατροφή και λεμφοίδημα

Η απώλεια βάρους φαίνεται να είναι ευεργετική ως προς την μείωση του πόνου και της λειτουργικότητας του ασθενούς, χωρίς από μόνη της να μειώνει το οίδημα.

Η διατροφή έχει αποδειχθεί ότι παρεμβαίνει σημαντικά σε οποιαδήποτε συστηματική και τοπική-περιφερειακή φλεγμονή, οίδημα, εκφυλισμό των ιστών, ενώ γενικά έχουν αναγνωριστεί ορισμένα τρόφιμα  ως θετικοί παράγοντες κατά του οιδήματος στη διαχείριση του λεμφοιδήματος.

Φρούτα, λαχανικά, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, ξηροί καρποί και ψάρια αντιπροσωπεύουν αντιοιδηματικές τροφές, οι οποίες λειτουργούν μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και ρυθμίζοντας το οίδημα.

Επαρκής διαιτητική πρόσληψη ωμέγα-3, από ψάρια και φυτικές τροφές, συνδέεται με σημαντική μείωση της φλεγμονής.

Συνδύασε τη διατροφή με τη σωματική άσκηση. 30 λεπτά άθλησης, τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα, κρίνεται αναγκαία.

Ποιες τροφές να προτιμάτε

Υπάρχουν όμως κάποιες διατροφικές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην οχύρωση του ανοσοποιητικού συστήματος του/της ασθενή που πάσχει από λεμφοίδημα. Κάποιες από αυτές είναι οι παρακάτω:

• Καθημερινή κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών
• Επωφεληθείτε από την κατανάλωση αβοκάντο, χρησιμοποιώντας το στις σαλάτες σας (1/3 τριμμένο) ή σαν spread, μια κ. σούπας σε κάποιο ψωμί ή φρυγανιά
• Ισχυρή σύσταση για κατανάλωση προϊόντων με καλλιέργεια κεφίρ, όπως ρόφημα ή γιαούρτι με πέτσα (πρόβειο) ή γιαούρτι με καλλιέργεια κεφίρ καθημερινά,
• Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας ψάρια τουλάχιστον δυο φορές την εβδομάδα
• Προτιμήστε τροφές ολικής αλέσεως πλούσιες σε φυτικές ίνες

Ποιες τροφές να αποφεύγετε αν έχετε λεμφοίδημα

• Περιορίστε στο ελάχιστο τη χρήση αλατιού, όπως επίσης και έτοιμων ζωμών κρέατος ή λαχανικών (κύβοι ή σκόνη)
• Αποφύγετε την κατανάλωση κονσερβοποιημένων τροφίμων (π.χ. τόνος) και αλλαντικών υψηλά σε νάτριο όπως τα καπνιστά αλλαντικά και τυριά.
• Αποφυγή πρόχειρου φαγητού (junk food, fast food)
• Αποφυγή ζάχαρης και τεχνητών γλυκαντικών
• Τροφές όπως τα πικάντικα φαγητά, τα αναψυκτικά και το αλκοόλ, μπορούν να αυξήσουν το οίδημα

Ημερήσιο ενδεικτικό πλάνο διατροφής

Πρωινό:  1 φλ. Κεφίρ  ή γιαούρτι με πέτσα

Σνακ:  Φρούτα όπως μανγκο, πορτοκάλι, γκρέιπφρουτ

Γεύμα:  Ψάρι επιλογής με φρέσκια σαλάτα και έξτρα παρθένο ελαιόλαδο

Απόγευμα:  Φρούτο επιλογής και ρόφημα όπως άσπρο τσάι

Βράδυ:  Σαλάτα επιλογής με λίγα καρύδια, αυγό , ξίδι κ έξτρα παρθένο ελαιόλαδο

Συμπέρασμα

Σε κάθε περίπτωση όμως το πρόγραμμα διατροφής θα πρέπει να είναι εξατομικευμένο διότι ο κάθε ασθενής με λεμφοίδημα είναι διαφορετικός και μπορεί να έχει και παράπλευρα νοσήματα τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη.

Το πρόγραμμα διατροφής δίνεται πάντοτε από τον ειδικό διατροφολόγο. Επίσης, καλό είναι το πρόγραμμα διατροφής να συνδυάζεται με ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης από τον φυσιοθεραπευτή για τη σωστή παροχέτευση της λέμφου.

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Πέγκυ Βρυνιώτη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Μοσχάτο

Ακολούθησε την Πέγκυ στο Facebook και στο Instagram

Πηγές

• Szolnoky, G., Varga, E., Varga, M., Tuczai, M., Dosa-Racz, E., & Kemény, L. (2011). Lymphedema treatment decreases pain intensity in lipedema. Lymphology, 44(4), 178-182.
• Szel E, Kemeny L, Groma G, Szolnoky G. Pathophysiological dilemmas of lipedema. Med Hypotheses 2014;83:599-606.
• Sluka, K. A. (2016). Mechanisms and management of pain for the physical therapist. Lippincott Williams & Wilkins.
• Schneider M, Conway EM, Carmeliet P. Lymph makes you fat. Nat Genet 2005;37:1023-1024
• Pinto, A., Bonucci, A., Maggi, E., Corsi, M., & Businaro, R. (2018). Antioxidant and anti-inflammatory activity of ketogenic diet: new perspectives for neuroprotection in Alzheimer’s disease. Antioxidants, 7(5),