Συμπληρώματα Αργινίνης: Οφέλη, ιδιότητες, δοσολογία, παρενέργειες

Η L-αργινίνη είναι ένα αμινοξύ το οποίο συμμετέχει στην παραγωγή πρωτεϊνών στο ανθρώπινο σώμα. Εκτός από την δράση της ως δομικός λίθος στο σχηματισμό πρωτεϊνών, μετατρέπεται στο σώμα σε μια χημική ουσία που ονομάζεται μονοξείδιο του αζώτου, συμβάλλοντας σε πληθώρα αντιδράσεων.

Στον εγκέφαλο το μονοξείδιο του αζώτου δρα ως νευροδιαβιβαστής, στο ανοσοποιητικό σύστημα δρα ως μεσολαβητής της άμυνας του ξενιστή, ενώ στο καρδιαγγειακό σύστημα μεσολαβεί στις προστατευτικές επιδράσεις του ανέπαφου ενδοθηλίου, ενεργώντας ως ενδογενές αντιαθηρογόνο μόριο.

Η αργινίνη πρόκειται για ένα υπο-περιπτώσεις απαραίτητο αμινοξύ. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα συνήθως μπορεί να το παράξει σε επαρκή επίπεδα για να καλύψεις τις ανάγκες του, με εξαίρεση ορισμένες καταστάσεις που αυξάνουν τον καταβολισμό της αργινίνης κατά τις οποίες θα πρέπει οπωσδήποτε να προσληφθεί μέσω της διατροφής με την συμπερίληψη τροφίμων που είναι πλούσια σε αυτό το αμινοξύ.

Τροφές πλούσιες σε αργινίνη

Σε περιπτώσεις όπως το τραύμα, το έγκαυμα, η εκτομή του λεπτού εντέρου και νεφρική ανεπάρκεια η ικανοποίηση των επιπρόσθετων αναγκών του σώματος σε αργινίνη είναι εφικτή μέσω της κατανάλωσης τροφίμων πλουσίων σε αυτό το αμινοξύ, όπως:

• Οι ξηροί καρποί και σπόροι
• Τα γαλακτοκομικά προϊόντα
• Το κρέας, και ιδιαίτερα το λευκό κρέας

Συμπληρώματα αργινίνης

Εκτός από την παρουσία της στα τρόφιμα, η L-αργινίνη μπορεί να παρασκευαστεί σε εργαστήριο και να χρησιμοποιηθεί σε συμπληρώματα, με σκοπό την ενίσχυση των φυσικών δράσεων της στο ανθρώπινο σώμα. Στην αγορά θα τη βρούμε με τη μορφή κάψουλας και σκόνης.

Οφέλη και ιδιότητες 

Η συμπληρωματική χορήγηση της αργινίνης έχει δοκιμαστεί σε ποικίλους κλινικούς πληθυσμούς με τα αποτελέσματα περί αποτελεσματικότητας να είναι αν όχι αντικρουόμενα, τουλάχιστον πολυπαραγοντικά.

Μερικές καταστάσεις στις οποίες η συμπληρωματική χορήγηση αργινίνης μπορεί επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα και οφέλη είναι:

• Στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, σύμφωνα και με μια μετα-ανάλυση του 2021.
• Στην βελτίωση της ενδοθηλιακής λειτουργίας, μέσω της αγγειοδιαστολής, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση του 2019.
• Στην ρύθμιση του σακχάρου και στη μείωση του κινδύνου για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, όπως υποδεικνύει μία κλινική μελέτη του 2018.
• Στην πρόληψη επιπλοκών της εγκυμοσύνης όπως η προεκλαμψία, η υπέρταση κύησης ή η υψηλή αρτηριακή πίεση, σύμφωνά με τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη.
• Στην βελτίωση τόσο της αερόβιας όσο και της αναερόβιας αθλητικής επίδοσης, όπως υποδεικνύει μετα-ανάλυση του 2020.

Ασφάλεια, παρενέργειες και αντενδείξεις

Η αργινίνη ως συμπλήρωμα θεωρείται γενικά ασφαλής, και έχει χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές διάρκειας έως και 3 μηνών, με το ανώτατο ασφαλές όριο συνολικής ημερήσιας λήψης να είναι περίπου 20 g.

Ορισμένες παρενέργειες που έχουν αναφερθεί ανά περιπτώσεις, ειδικά όταν οι μεμονωμένες λήψεις ξεπερνούν τα 10 g, περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, ναυτία και διάρροια.

Ωστόσο, η λήψη συμπληρωμάτων αργινίνης αντενδείκνυται σε ορισμένες ομάδες του πληθυσμού:

• Άτομα με χαμηλή αρτηριακή πίεση.
• Άτομα υπό φαρμακευτική αγωγή, και ειδικά αγωγή για την αρτηριακή πίεση ή για στυτική δυσλειτουργία.

Προτεινόμενη δοσολογία

H απαιτούμενη δοσολογία συμπληρώματος αργινίνης φυσικά διαφέρει με βάσει τα αποτελέσματα που θέλουμε να πετύχουμε στο ανθρώπινο σώμα. Για την ενίσχυση της αθλητικής επίδοσης, απαιτείται λήψη 0,15 g αργινίνης ανά κιλό σωματικού βάρους περίπου 60 – 90 λεπτά πριν από το αθλητικό γεγονός.

Ωστόσο, η δόση δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 g αργινίνης, καθότι μπορεί να οδηγήσει σε γαστρεντερική δυσφορία ή ακόμη και διάρροια.

Εναλλακτικά, εάν θέλουμε να διατηρήσουμε υψηλά τα επίπεδα της αργινίνης κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι εφικτή και καλώς αποδεκτή για τον οργανισμό η λήψη τριών δόσεων με απόσταση 3 ωρών με στόχο τη συνολική λήψη 9-18 γραμμάριων/ημέρα.

Συμπέρασμα

Τα υπάρχοντα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η αργινίνη είναι γενικά ασφαλής και δύναται να βελτιώσει το μεταβολικό προφίλ σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, καθώς και να ενισχύσει την αθλητική επίδοση.

Πρέπει να τονιστεί, ωστόσο, πως ούτε τα δεδομένα είναι αρκετά ώστε να εξαχθούν ολοκληρωμένα συμπεράσματα, ούτε το εργογονικό της όφελος είναι τόσο σημαντικό συγκριτικά με άλλα συμπληρώματα που δρουν αυξάνοντας επίσης τα επίπεδα μονοξειδίου του αζώτου στο σώμα.

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

 

Απο την Φωτεινή Αθανασοπούλου, Διαιτολόγος Διατροφολόγος, συνεργάτης του Διατροφολογικού κέντρου Bioiatriki+ στους Αμπελόκηπους Αθήνας.

Πηγές:

1. Scibior D, Czeczot H. Arginina–metabolizm i funkcje w organizmie człowieka [Arginine–metabolism and functions in the human organism]. Postepy Hig Med Dosw. 2004; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15459550/
2. Shiraseb F, Asbaghi O, Bagheri R, Wong A, Figueroa A, Mirzaei K. Effect of l-Arginine Supplementation on Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Dose-Response Meta-analysis of Randomized Clinical Trials. Adv Nutr. 2022; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34967840/
3. Rodrigues-Krause J, Krause M, Rocha IMGD, Umpierre D, Fayh APT. Association of l-Arginine Supplementation with Markers of Endothelial Function in Patients with Cardiovascular or Metabolic Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2018; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30577559/
4. Monti LD, Galluccio E, Villa V, Fontana B, Spadoni S, Piatti PM. Decreased diabetes risk over 9 year after 18-month oral L-arginine treatment in middle-aged subjects with impaired glucose tolerance and metabolic syndrome (extension evaluation of L-arginine study). Eur J Nutr. 2018; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29052766/
5. Camarena Pulido EE, García Benavides L, Panduro Barón JG, et al. Efficacy of L-arginine for preventing preeclampsia in high-risk pregnancies: A double-blind, randomized, clinical trial. Hypertens Pregnancy. 2016; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27003763/
6. Viribay A, Burgos J, Fernández-Landa J, Seco-Calvo J, Mielgo-Ayuso J. Effects of Arginine Supplementation on Athletic Performance Based on Energy Metabolism: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2020; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32370176/
7. McNeal CJ, Meininger CJ, Reddy D, Wilborn CD, Wu G. Safety and Effectiveness of Arginine in Adults. J Nutr. 2016; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27934649/
8. Willoughby DS, Boucher T, Reid J, Skelton G, Clark MEffects of 7 days of arginine-alpha-ketoglutarate supplementation on blood flow, plasma L-arginine, nitric oxide metabolites, and asymmetric dimethyl arginine after resistance exercise. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2011 Aug; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21813912/
9. Liu TH, Wu CL, Chiang CW, Lo YW, Tseng HF, Chang CK. No effect of short-term arginine supplementation on nitric oxide production, metabolism and performance in intermittent exercise in athletes J Nutr Biochem. 2009 Jun; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18708287/
10. Alvares TS, Conte-Junior CA, Silva JT, Paschoalin VM. Acute L-Arginine supplementation does not increase nitric oxide production in healthy subjects. Nutr Metab, Lond. 2012 Jun; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22691607/